KYBYNLAR

Najbardziej popularnym i znanym daniem karaimskim jest kybyn (kybynlar – dužo kybynów). Kybyn - to pierożek z drożdżowego ciasta w formie półksiężyca, nadziewany baraniną lub wołowiną, pieczony w piekarniku. Karaimowie nie mogą być bez tradycyjnego napoju - krupnika. Nazwa przejeta od miejscowych mieszkańców, ale receptura się różni. Do jego przyszykowania korzysta się różne korzenie oraz wschodnie przyprawy – gwoździki, orzech muskatny i inne. „Tradicinė karaimų trauktinė“ – mocny napój alkoholowy, o ładnym złotawym kolorze, który pasuje do kibinów i innych mięsnych dań.

Karaimska religia – karaizm powstał w VIII wieku w Mezopotamii (Irak), karaizm przyznaje tylko Biblię, nieprzyznaje żadnych innych świętych tekstów, słownych i pisemnych komentarzy i autorytetów komentujących. Nie przyznają Nowego Testamentu, Talmudu, Koranu. Każdy wierzący Karaim ma prawo samodzielnie poszukiwać prawd w tekście Biblie. Karaimowie modlą się w kościołach, które mają znaczenie świątyni i nazywane są kinesami. Najstarsza kinesa na Litwie jest w Trokach, na ulicy Karaimskiej 30. Pierwsza kinesa była tu zbudowana już w XV wieku. Ponieważ budynek, jak i teraz, był drewniany, niejednokrtonie palił się. W końcu XIX wieku i na początku XX wieku budynek był rekonstruowany.

Karaimi - najmniejsza mniejszość narodowa, mieszkająca w Trokach. Karaimi etnicznie są pochodzenia tureckiego. Język karaimski należy do kipczackiej gałęzi języków tureckich. Z Litwą karaimska historia jest związana od 1397-1398 roku. Według tradycji, Wielki Książę Litewski Witold kilka set rodzin karaimskich przywiózł na Litwę z Krymu jako wojskowych, sumiennych i wiernych sług i osiedlił je w Wielkim Księstwie Litewskim. Karaimi kompaktowo byli osiedleni w Trokach, między dwoma zamkami Wielkiego Księcia, przy obecnej ulicy Karaimów. Troki byłu dla wspólnoty karaimskiej centrum administracyjnym i duchowym na Litwie. Z czasem Troki przez samych Karaimów były pojmowane nie tylko jako rodzinny kraj, lecz i jako Ojczyzna. „Karaimi, - pisał w XIX wieku pisarz polski Władysław Syrokomla, - ipso iure byli niby na wpół szlachta, przynajmniej byli uważani w dosłownym sensie tego słowa obywatelami kraju, a nie cudzym plemieniem“. Mimo że Karaimi osiedlili się już ponad 600 lat na Litwie, ich kultura nadal wykazuje wiele orientalnych cech.

Караимская кухня - сохранилась по сей день, ее основой являются мясные и мучные блюда. Одно из самых широко известных караимских блюд – кыбын (или кыбынлар – много кыбынов). Кыбын это пирожок из дрожжевого теста в форме полумесяца с начинкой из рубленной баранины или говядины, выпекается в духовке. «Tradicinė karaimų trauktinė», крепкий алкогольный напиток коньячного цвета, подходит к кыбынам и другим традиционным блюдам караимской кухни. Для приготовления используются различные коренья и восточные пряности.

Религия караимов – караизм, появился в VIII веке в Месопотамии (Ирак), является верованием, основывающимся только на записанных в Библии истинах и не признающим никаких авторитетов, устно или письменно комментирующих эти святые тексты. В системе караизма ни Новый Завет, ни Талмуд, ни Коран – не признаются. Все истины каждый верующий караим имеет право самостоятельно искать в Библии. Караимы молятся в молитвенных домах, имеющих значение храма и называемых кенесами. Самая старинная кенеса находится в Тракай, на ул. Караиму 30. Первая кенеса здесь была построена еще в XV в. Поскольку здание, как и сейчас, было деревянным, оно не раз горело. В конце XIX в. – начале XX в. здание было реконструировано.

Более 600 лет в Литве проживает малая тюркская народность – караимы. Караимы принадлежат к древнейшим тюркским племенам – кипчакам. Великий Литовский князь Витаутас после одного из походов вывез из Крыма несколько сотен караимских семей и поселил их в Великом Княжестве Литовском. Караимы были компактно расселены в Тракай, между двух замков великого князя, на сегодняшней улице Караиму. Тракай всегда оставался административным и духовным центром общины караимов в Литве. Со временем Тракай и самими караимами стал восприниматься не только как родина, но и как Отчизна. «Караимы, - писал польский писатель XIX в. Владислав Сирокомля, - ipso iure были словно полубояре, по крайнее мере в прямом смысле считались гражданами края, не чужим племенем».

From linguistic and ethnogenetic point of view karaims belong to the oldest Turkish tribes - Kipchaks. The history of Karaims is connected with Lithuania since 1397-1398. The Great Duke of Lithuania Vytautas, had to bring from Crimea several hundreds of Karaims and settle them in the Great Duchy of Lithuania. Karaims were settled in Trakai between two castles of The Great Duke, present Karaim Street. Trakai has always been the community’s administrative and spiritual centre in Lithuania. Karaims themselves began to hold it not only a homeland, but as fatherland, too. “Karaims - wrote 19th c. Polish writer Wladyslaw Syrokomla, - ipso iure were as half-noble, considered true citizens of the land in its full meaning, not a foreign tribe”.

The Karaim religion is Karaism. It took shape in VIII-th century in the territory of Irak. It is based on the Old Testament; the moral foundation of the religion is the Ten Commandments. The essential principle of Karaism is to study the Holy Scriptures independently, not relying on neither written, nor oral commentaries of the others. Therefore, none of the explanatory commentaries on the Old Testament are recognized. The first Kenesa in Trakai was built in the beginning of XV-th century, it was ruined by fire several time and in XIX-th century was reconstructed on the same site. That is what we see now.

Karaim cuisine has retaken its traditions up to the present undoubtedly due to their industry. The base of the Karaim kitchen is meat and paste dishes. Lithuanian Karaims have various national dishes. One of the most famous non-ritual dishes known not only to Karaims is kybyn (pl. kybynlar). It is a leavened paste cake having the form of half-moon and the lamb or beef filling; it is baked in the oven. Karaims could not do without a national drink - krupnik. Its name is taken over from the local inhabitants, but the recipes are different. In order to make it, various roots and oriental spices are used - cloves, muscat nuts and others. “Tradicinė karaimų trauktinė” is a strong alcoholic beverage, has a nice golden color and is suitable to kybynlar and other karaim dishes.